Eerste afspraak bij de geriater: zo bereid je je voor

Je hebt een verwijzing gekregen naar de geriater. Misschien heb je vragen: wat kan ik verwachten? Hoe bereid ik me voor? Wat moet ik meenemen? Een eerste afspraak bij een nieuwe specialist kan spannend zijn.

In dit artikel leggen we stap voor stap uit wat er gebeurt tijdens je eerste bezoek aan de geriater, hoe je je optimaal kunt voorbereiden, en welke vragen je moet stellen om het meeste uit je afspraak te halen.

Wat kun je verwachten bij de eerste afspraak?

De eerste afspraak bij de geriater is een uitgebreid kennismakingsgesprek. De geriater wil een compleet beeld krijgen van je gezondheidssituatie, klachten en dagelijks functioneren.

Algemene informatie:

• Duur: 45 minuten tot 1 uur (soms langer)
• Locatie: Polikliniek ziekenhuis of geheugenpoli
• Aanwezig: Geriater, soms verpleegkundig specialist of assistent
• Sfeer: Rustig, niet gehaast - de geriater neemt de tijd
• Iemand meenemen: Wordt aangemoedigd (partner, kind, vriend)

De afspraak bestaat uit drie delen:

Anamnese (gesprek): Uitgebreide vragen over klachten, medische geschiedenis, medicijnen, dagelijks leven
Lichamelijk onderzoek: Algemene check, bloeddruk, hartslag, kracht, balans, geheugentest
Bespreking en plan: Eerste indrukken, eventueel aanvullend onderzoek, vervolgstappen

Voorbereiding thuis: zo begin je goed voorbereid

Goede voorbereiding zorgt dat je het maximale uit je afspraak haalt. Neem de tijd om deze stappen te doorlopen:

1. Maak een overzicht van je klachten

Schrijf op (gebruik een notitieblok of print dit uit):

• Hoofdklacht: Wat is je belangrijkste reden voor verwijzing?
• Andere klachten: Welke problemen heb je verder? (geheugen, vallen, pijn, vermoeidheid)
• Sinds wanneer: Wanneer begonnen de klachten?
• Verloop: Worden ze erger, blijven ze stabiel, of verbeteren ze?
• Impact: Hoe beïnvloeden de klachten je dagelijks leven?
• Wat helpt/niet helpt: Welke dingen maken het beter of slechter?

2. Verzamel je medische informatie

Medicatielijst opstellen: Schrijf alle medicijnen op (naam, dosering, wanneer innemen) - of neem alle doosjes mee
Eerdere ziekten: Welke ziekten heb je gehad? (hartinfarct, beroerte, operaties)
Specialisten: Welke andere specialisten zie je? Waarvoor?
Ziekenhuisopnames: Wanneer was je voor het laatst in het ziekenhuis?
Allergieën: Ben je ergens allergisch voor?

3. Denk na over dagelijks functioneren

De geriater wil weten hoe je dagelijks functioneert. Denk hierover na:

Gebied	Vragen om over na te denken
Zelfzorg	Kun je zelfstandig wassen, aankleden, naar toilet?
Huishouden	Boodschappen doen, koken, schoonmaken - lukt dit nog?
Mobiliteit	Kun je lopen, traplopen? Gebruik je hulpmiddelen (stok, rollator)?
Geheugen	Vergeet je dingen? Afspraken, medicatie, gesprekken?
Financiën	Regel je zelf administratie en bankzaken?
Sociale contacten	Zie je regelmatig familie/vrienden? Doe je aan sociale activiteiten?

4. Maak een lijst met vragen

Schrijf op wat je graag wilt weten. Vragen die je kunt stellen:

Wat is de oorzaak van mijn klachten?
Welke onderzoeken zijn nodig?
Wat zijn de behandelmogelijkheden?
Kan ik mijn medicijnen blijven gebruiken zoals nu?
Wat kan ik zelf doen om mijn situatie te verbeteren?
Hoe vaak moet ik terugkomen?

Checklist: wat meenemen naar de afspraak?

✅ Complete checklist:

☑ Verwijsbrief van huisarts (krijg je meestal per post, neem voor de zekerheid mee)
☑ Identiteitsbewijs (rijbewijs, paspoort)
☑ Zorgpas (verzekeringspas)
☑ Actuele medicatielijst OF alle medicijndoosjes in een tas
☑ Recente onderzoeksresultaten:
- - Bloedonderzoek (laatste 3-6 maanden)
- - MRI/CT-scans (op CD of USB)
- - Andere onderzoeken (ECG, longfunctie)
☑ Lijst met klachten en vragen (die je thuis hebt voorbereid)
☑ Notitieblok en pen (om belangrijke info te noteren)
☑ Eventueel dagboekje:
- - Valdagboek (wanneer, waar, hoe gevallen?)
- - Slaapdagboek (slaappatroon, ontwaken)
- - Pijndagboek (wanneer pijn, hoe erg?)
☑ Hulpmiddel indien nodig (bril, gehoorapparaat, wandelstok)
☑ Partner/familielid/vriend voor ondersteuning

💡 Tip: Neem alle medicijnen mee in een tas. Dit voorkomt vergissingen en de geriater kan precies zien wat je gebruikt, inclusief vitamines en zelfzorgmedicatie.

Het gesprek: wat vraagt de geriater?

De geriater stelt uitgebreide vragen om een compleet beeld te krijgen. Dit zijn geen verwijten, maar diagnostische vragen. Wees eerlijk - dat helpt de geriater om je beter te helpen.

Onderwerpen die vaak aan bod komen:

1. Klachten en medische geschiedenis

• Wat is je hoofdklacht? Sinds wanneer?
• Welke andere klachten heb je?
• Welke ziekten heb je gehad? (diabetes, hartproblemen, beroerte)
• Ben je eerder geopereerd?

2. Medicatie

• Welke medicijnen gebruik je? (inclusief vrij verkrijgbare)
• Neem je ze trouw in?
• Heb je bijwerkingen?
• Gebruik je supplementen (vitamine D, calcium)?

3. Dagelijks functioneren

• Kun je zelfstandig wassen, aankleden, eten?
• Lukt koken, boodschappen, schoonmaken nog?
• Regel je zelf je administratie en financiën?
• Kun je nog autorijden?

4. Mobiliteit en vallen

• Hoe gaat het met lopen? Gebruik je hulpmiddelen?
• Ben je het afgelopen jaar gevallen? Hoe vaak?
• Ben je bang om te vallen?

5. Geheugen en concentratie

• Vergeet je dingen? Welke dingen?
• Kun je nieuwe informatie onthouden?
• Verdwaal je wel eens?
• Heb je moeite met gesprekken volgen?

6. Stemming en welbevinden

• Hoe voel je je in het algemeen?
• Heb je ergens last van (pijn, vermoeidheid)?
• Voel je je somber of angstig?
• Hoe slaap je?

7. Sociale situatie

• Met wie woon je? Alleen of met partner?
• Heb je hulp in huis? Van wie?
• Zie je regelmatig familie of vrienden?
• Doe je aan activiteiten (hobby's, vereniging)?

Lichamelijk onderzoek: wat gebeurt er?

Na het gesprek volgt een lichamelijk onderzoek. Dit duurt ongeveer 15-20 minuten. Trek daarom kleding aan die makkelijk uit te trekken is.

Wat de geriater onderzoekt:

• Algemene indruk: Hoe zie je eruit, hoe beweeg je?
• Gewicht en lengte: BMI berekenen
• Bloeddruk en hartslag: Zittend en soms ook staand (orthostatische hypotensie)
• Hart en longen: Luisteren met stethoscoop
• Buik: Voorzichtig voelen naar afwijkingen
• Ledematen: Voelen naar zwellingen, polsen tasten
• Neurologisch onderzoek:
- - Spiertonus en -kracht (knijpen in hand, duwen met been)
- - Reflexen (klopje op knie met hamertje)
- - Coördinatie (vinger naar neus)
- - Balans (staan op één been, ogen dicht)
- - Looppatroon (even door de kamer lopen)
• Cognitief onderzoek: Korte geheugentest (bijv. datum, woorden onthouden, klok tekenen)

Het onderzoek is niet pijnlijk. Als iets ongemakkelijk is, zeg het gerust.

Belangrijke vragen om te stellen

Aan het einde van de afspraak is er tijd voor vragen. Gebruik je voorbereide lijst. Hier zijn suggesties:

Vragen over diagnose en prognose:

Wat denkt u dat de oorzaak is van mijn klachten?
Is er een diagnose of moeten we eerst meer onderzoek doen?
Hoe zal mijn situatie zich waarschijnlijk ontwikkelen?
Zijn er andere ziekten die meespelen?

Vragen over onderzoek en behandeling:

Welke onderzoeken gaan we doen? Waarom?
Wanneer krijg ik de uitslagen?
Wat zijn de behandelmogelijkheden?
Wat zijn de voor- en nadelen van elke behandeling?
Wat gebeurt er als we niets doen?

Vragen over medicatie:

Moet ik mijn medicijnen aanpassen?
Kunnen medicijnen gestopt of verlaagd worden?
Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Hoe lang moet ik dit gebruiken?

Vragen over dagelijks leven:

Wat kan ik zelf doen om mijn situatie te verbeteren?
Zijn er dingen die ik moet vermijden?
Kan ik hulp krijgen thuis (fysiotherapie, ergotherapie, thuiszorg)?
Mag ik nog autorijden?

Vragen over vervolgtraject:

Wanneer kom ik terug? Waarom?
Wat moet ik doen als mijn klachten verergeren?
Hoe bereik ik u als ik vragen heb?
Krijgt mijn huisarts een verslag?

Na de afspraak: wat gebeurt er?

Na de eerste afspraak kan de geriater verschillende stappen ondernemen:

Mogelijke vervolgstappen:

• Aanvullend onderzoek aanvragen:
- - Bloedonderzoek (vitamine B12, schildklier, nierfunctie)
- - MRI of CT-scan hersenen
- - Uitgebreid geheugenonderzoek (neuropsycholoog)
- - ECG of hartfilmpje
- - Botdichtheidsmeting
• Medicatie aanpassen: Stoppen, verlagen, of nieuwe medicatie starten
• Doorverwijzing: Naar fysiotherapie, ergotherapie, diëtist, of andere specialist
• Vervolgafspraak plannen: Over 4-8 weken om uitslagen te bespreken
• Brief naar huisarts: Met bevindingen en advies (krijg je vaak ook een kopie)

Wat te doen na de afspraak:

Bespreek thuis met familie wat er gezegd is
Noteer vragen die je nog hebt voor de volgende afspraak
Voer medicatieaanpassingen uit zoals besproken
Maak afspraken voor aanvullend onderzoek
Neem contact op bij onduidelijkheden of zorgen

Veelgestelde vragen over de eerste afspraak

Hoe lang duurt de eerste afspraak bij de geriater?

De eerste afspraak duurt meestal 45 minuten tot 1 uur. De geriater neemt uitgebreid de tijd voor anamnese (je medische geschiedenis), lichamelijk onderzoek, en bespreking van je klachten en zorgen. Het is geen gehaast consult - de geriater wil een compleet beeld krijgen van je situatie.

Wat moet ik meenemen naar de eerste afspraak?

Neem mee: verwijsbrief van huisarts, actuele medicatielijst (of alle medicijndoosjes), recente bloedonderzoeken of scans, lijst met klachten en vragen, eventueel dagboekje (geheugen/vallen/slaap), identiteitsbewijs en zorgpas. Als je het lastig vindt om alles te onthouden, neem dan een familielid of vriend mee.

Mag ik iemand meenemen naar de afspraak?

Ja, dat wordt zelfs aangemoedigd! Een partner, kind of goede vriend kan aanvullende informatie geven (die jij misschien vergeet), vragen stellen, en helpen onthouden wat er besproken is. Bij geheugenproblematiek is het meenemen van iemand die je goed kent zelfs essentieel voor betrouwbare anamnese.

Welke vragen stelt de geriater tijdens het eerste gesprek?

De geriater vraagt naar: je hoofdklacht en andere klachten, medische voorgeschiedenis, alle medicijnen, eerdere ziekenhuisopnames en operaties, dagelijks functioneren (wassen, aankleden, boodschappen), mobiliteit en valincidenten, geheugen en concentratie, sociaal netwerk en woonsituatie, en wat jouw zorgen en verwachtingen zijn.

Wat gebeurt er na de eerste afspraak?

Na de eerste afspraak kan de geriater aanvullend onderzoek aanvragen (bloedonderzoek, MRI, andere specialisten), een behandelplan opstellen, medicatie aanpassen, doorverwijzen naar fysiotherapie/ergotherapie, of een vervolgafspraak plannen. De geriater stuurt ook altijd een brief naar je huisarts met bevindingen en advies.

Moet ik nuchter zijn voor de eerste afspraak?

Meestal niet. Voor de eerste afspraak hoef je niet nuchter te zijn, tenzij de assistente of in de uitnodigingsbrief anders aangeeft. Als er direct bloedonderzoek gedaan wordt dat nuchtere waardes vereist, wordt dit van tevoren gecommuniceerd. Bij twijfel: bel even de polikliniek om het zeker te weten.

Conclusie: goede voorbereiding = beter resultaat

Een eerste afspraak bij de geriater hoeft niet spannend te zijn. Met goede voorbereiding maak je het gesprek effectiever en krijg je meer duidelijkheid over je situatie.

Belangrijkste tips nog even op een rij:

Neem iemand mee voor ondersteuning
Maak een overzicht van klachten en vragen
Verzamel alle medicijnen en recente onderzoeken
Wees eerlijk en open in het gesprek
Stel vragen als iets onduidelijk is
Schrijf belangrijke informatie op

De geriater is er om je te helpen. Samen werken jullie aan een plan om je gezondheid en kwaliteit van leven te verbeteren.

🎯 Snel samengevat

📋 Snel naar: